Αλφαβητικός κατάλογος επιθέτων

Α, Β, Γ&G, Δ & D, Ε, Ζ, Η, Θ, Ι, Κ &C&Q, Λ, Μ, Ν, Ξ, Ο, Π, Ρ, Σ, Τ, Υ, Φ, Χ, Ψ, Ω

*Η ορθογραφία που είναι από αποσπάσματα παλιών εγγράφων παραμένει όπως είναι στο πρωτότυπο.

Ονοματολογία και οικοσημολογία περί Πάρου

Την εποχή της παγκοσμιοποίησης και της ισοπέδωσης γεγονότων και ιδεών, κρατών και λαών, η γενεαλογική έρευνα σαν ιστορική και κοινωνιολογική επιστήμη παρουσιάζει μια αξιοσημείωτη δημοτικότητα σε πολλές χώρες του κόσμου. Οι άνθρωποι δείχνουν ενδιαφέρον για την φυλετική τους καταγωγή, την εθνική του καταγωγή, τις οικογενειακές τους ρίζες και γενικά για τους προγόνους τους. Στην αναζωπύρωση αυτού του ενδιαφέροντος συντέλεσε και η δημιουργία πολυεθνικών κρατών (ΗΠΑ, Αυστραλία) που εμφανίστηκαν τους τελευταίους δύο αιώνες και τα ισχυρά μεταναστευτικά ρεύματα που ακολούθησαν αυτούς τους αιώνες.

Η ενασχόληση και η έρευνα για την γενεαλογία και τα οικόσημα είναι μια ευγενής πολιτιστική πράξη. Οι πηγές για την καταγωγή των οικογενειών μας επιθέτων είναι τα ιστορικά αρχεία των δημοσίων αρχών και ιδιωτικές συλλογές. Μέσα στις δημοτικές βιβλιοθήκες, ιστορικά αρχεία, εκκλησιαστικά αρχεία μπορούμε να βρούμε έγγραφα, προικοσύμφωνα, νοταριακές πράξεις, μητρώα, τα οποία σηματοδοτούν την καταγωγή μας. Τα εκάστοτε μαρμάρινα οικόσημα, είναι εντοιχισμένα σε οικίες, εκκλησίες, κοιμητήρια, αποτελούν και αυτά μέρος των πηγών αναδεικνύοντας τα σύμβολα των οικογενειακών μας επιθέτων.

Οι πρώτοι και οι πιο σημαντικοί ερευνητές ονοματολογίας στην Ελλάδα υπήρξαν οι Ν. Ανδριώτης και Α. Σιγάλας τον 19ο αιώνα και ο Μ. Τριανταφυλλίδης και Μ. Χατζιδάκης, Χρυς. Τσικριτσή-Κατσιανάκη τον 20ο αιώνα. Έρευνα για τα οικόσημα της Πάρου και αντίστοιχες δημιουργίες έχουν κάνει ο καθηγητής Νίκος Αλιπράντης, ο αρχαιολόγος-αρχιτέκτονας Αναστάσιος Ορλάνδος ο λαογράφος Ζαχαρίας Στέλλας, όπως φυσικά και ο φίλος και πολύτιμος συνεργάτης του blog Ιωάννης Βασιλειόπουλος. Σημειώνουμε ακόμα και τους ξένους Μεσαιωνιστές ιστοριοδίφες όπως ο Γερμανός Κ. Χοπφ, οι Άγγλοι Ο. Μίλλερ και Φ.Ο. Χασλουκ, ο Γάλλος Α. Μπισόν και ο Ολλανδός Β. Σλότ.

Η τοπική ονοματολογία και τα επίθετα της Πάρου χωρίζονται σε ομάδες.

Προέλευση - Καταγωγή

1. Ελληνικά – Παλαιοβυζαντινά βυζαντινά π.χ Αγαλλιανός, Αργυρόπουλος, Αρχολέως, Αλισαφής (πριν το 1204).

2. Φράγκικα - Δυτικά κυρίως Ισπανικά, Ιταλικά και Λοβαρδοβενέτικα π.χ. Κουαρτάνος, Τσιγώνιας, Αλιφιέρης, Αλιπράντης (μετά το 1204). Οι Φράγκοι κατέλαβαν την Πάρο το 1207 και προς ασφάλεια έκτισαν κάστρο στην Παροικιά και αργότερα στη Νάουσα και στα χωριά του Κεφάλου. Οι Παριανοί κατά ένα μεγάλο ποσοστό έχουν Ενετικά-Δυτικά επώνυμα αυτό οφείλεται.

α) στην Βενετοκρατούμενη Πάρο για πάνω απο 3 αιώνες κατα τον μεσαίωνα όπου πολλοί δυτικοί αποίκησαν.

β) μετά τον πόλεμο στην Κρήτη μεταξύ Κρητων, Κρητοβενετών εναντίων των Οθωμανών και νίκη των τελευταίων, πολλοί Κρητοβενετοί κατέφυγαν στις Κυκλάδες

Τα οικογενειακά ονόματα Ενετικής προέλευσης προέρχονται

α) από αναγνωρισμένα και υιοθετημένα νόθα παιδιά των Ενετών,

β) από μικτούς γάμους,

γ) από εξελληνισμένους Βενετούς, που λόγω πτώχευσης έχασαν πρώτα την ευγένειά τους και ύστερα το εθνικό τους φρόνημα,

δ) από βενετικά βαφτιστικά και

ε) πιθανόν και μερικά να προέρχονται από ονόματα Βενετών που επικράτησαν ως παρωνύμια για λόγους σκωπτικούς.

3. Μεταγενέστερα της άλωσης του Μωριά από τους Οθωμανούς και μετά την αποτυχημένη επανάσταση του Ορλόφ. Σε αυτή τη περίοδο κατέφευγαν στις Κυκλάδες πολλές οικογένειες του Μωριά. π.χ. Τριπολιτσιώτης, Δημητρακόπουλος, Μωραΐτης, Αναγνωστόπουλος, Ζησημόπουλος, Γραμματικόπουλος κ.α.

4. Πρόσφυγες. Αρκετοί και οι πρόσφυγες κυρίως από τα Παράλια της Μικράς Ασίας αλλά και απο τα Νησιά του Ανατολικού Αιγαίου μετά τον 19ο αιώνα. Τρία τα μεγάλα κύματα προσφύγων, το 1814 από τα Παράλια, το 1822-24 από Νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και το 1922 πάλι από τα παράλια της Μικράς Ασίας που έμελε να είναι και το τελειωτικό χτύπημα για τον Ελληνισμό της περιοχής.

Κατηγορίες

Εθνικά ή Πατριδωνυμικά-Toπωνυμιακά. Οικογενειακά ονόματα εννοούμε τα ονόματα εκείνα που φανερώνουν τον τόπο όπου ξενοδούλεψε και έζησε ο παρονομασμένος: Πολίτης από την Πόλη, ή πολύ συχνότερα τον τόπο απ’ όπου ήρθε, το χωριό απ’ όπου μετοίκησε. Οι καταλήξεις των πατριδωνυμικών που ακούμε στην Πάρο είναι οι: -αίος, ήτης, -ίτης, -ιος, -ιώτης. Μεταγενέστερες και νεότερες: -αϊτης, -ιάτης, -άνος, -ηνός, -ινός, -(ια)κός.

Επάγγελμα-παρατσούκλι, όπως π.χ. Ράπτης, Μυλωνάς, Χασούρης, Καρποδίνης, Ακάλεστος, Γαλανός, Μαούνης, Μαλαματένιος, κ.α.

Βαπτιστικά, όπως Δημητρίου, Γεωργίου, ή Παυλάκης, Γιαννάκης κ.α.

Αλφαβητικός κατάλογος επιθέτων

Α, Β, Γ, Δ & D, Ε, Ζ, Η, Θ, Ι, Κ & Q, Λ, Μ, Ν, Ξ, Ο, Π, Ρ, Σ, Τ, Υ, Φ, Χ, Ψ, Ω


*Η ορθογραφία που είναι από αποσπάσματα σε παλιά έγγραφα παραμένει όπως είναι στο πρωτότυπο.

Σφραγίδες της Πάρου και υπολοίπων Κυκλάδων

Παρουσιάζουμε τις σφραγίδες Πάρου - Αντιπάρου κατά χρονολογική σειρά.
  


 
 
Μητρόπολη Παροναξίας 1823 (Μητροπολίτης Ιερόθεος)
 

 

 
Σφραγίδα της Κατζελαρίας του Κιπίδου (Τσιπίδου, Μάρπησσας) του 1814.
Έλαβε το όνομα Μάρπησσα από το ομώνυμο όρος στο κέντρο της Πάρου (σημ. Άγ. Πάντες) το 1834 επί της Βασιλείας του Όθωνα όπου έγινε το ίδιο έτος Δήμος. Σε παλιότερες μαρτυρίες αναφέρονταν ως χωριά του Κεφάλου. Από σφραγίδα του 1820 αναφέρετε ως Κηπίδος (ίσως να εννοεί τους κήπους και τα περιβόλια της περιοχής) Στην τοπολαλιά παρέμεινε να λέγετε Τσιπίδος ή Τζιπίδος αλλά και Τρίποδες.
ΝΟΤΑΡΙΑ ΚΙΠΗΔΟΥ σε έγγραφο του1829


Σφραγίδα του Γαλλικού consullatou (προξενείου) Παροναξίας, κατά την Ναπολεόντια περίοδο (1809).
1820. σφραγίδα του Consoulato (προξενείου) Αυστροουγγαρίας Πάρου και Νάξου με πρόξενο τον Φραγκίσκο Γιράρδη.


 

 Έγγραφο του αυστροουγγρικού προξενείου στη Παροικιά, με την υπογραφή του Φραγίσκου Γιράρδη στις 21 Φεβρουαρίου 1826.


  

 
 


Διοικητική σφραγίδα του Δήμου Μάρπησσας από το 1834.


 

Το ex libres είναι στρογγυλό (σφραγίδα), διαμέτρου 4 εκ. περίπου. Στη μέση εικονίζεται δικέφαλος αετός κατενώπιον. Κρατάει από ένα κλαδί φοίνικα σε κάθε πόδι και πίσω και ανάμεσα στα δύο κεφάλια, ανατέλλει λαμπρός ήλιος. Το κάτω τμήμα του σώματος του αετού καλύπτεται από ταινία που αρχίζει από το ένα άκρο της σφραγίδας και τελειώνει στο άλλο. Αναδιπλωμένη δε δημιουργεί τέσσερα τμήματα στα οποία αναγράφονται οι λέξεις: «ΕΝΩΣΗ – ΙΣΧΥΣ – ΕΡΓΑΣΙΑ – ΠΡΟΟΔΟΣ».
Ανάμεσα στον πρώτο και δεύτερο κύκλο της σφραγίδας στη πλατιά ταινία που σχηματίζεται, γράφονται: «ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΟΝΔΥΛΗ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ». Και μεταξύ των λέξεων «Οικογενείας» και «Κονδύλη», στη κορυφή, πάνω από τις κεφαλές του αετού, το έμβλημα του οικοσήμου των Κονδύληδων: χέρι που κρατάει γραφίδα και γράφει.




Ακριβές αντίγραφο της ΣΦΡΑΓΙΣ ΔΗΜΟΥ ΚΟΡΩΝΙΑΤΩΝ. Από την συλλογή του Ιωάννη Βασιλειόπουλου.


Ακριβές αντίγραφο της ΣΦΡΑΓΙΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΟΣ ΑΝΩ ΣΥΡΟΥ 1771. Από την συλλογή του Ιωάννη Βασιλειόπουλου.

Ακριβές αντίγραφο της ΣΦΡΑΓΙΣ ΥΓΕΙΟΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΑΝΑΦΗΣ 1828. Από την συλλογή του Ιωάννη Βασιλειόπουλου.
ΔΗΜΟΓΕΡΟΝΤΙΑ ΜΥΚΟΝΟΥ 1828

ΣΦΡΑΓΙΣ * ΤΗΣ * ΝΗΣΟC * THNOC
ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟΝ Τ ΠΟΛΕΜΟΥ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΤΗΝΟΥ 

ΔΗΜΟΓΕΡΟΝΤΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΕΙΑΣ ΤΗΝΟΥ
ΕΠΑΡΧΕΙΑ ΝΑΞΟΥ
ΔΗΜΟΓΕΡΟΝΤΕΙΟΝ ΝΑΞΟΥ
ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΒΟΡΕΙΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ 1828
EKTAKTH ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΚΑΤΑ ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΤΩΝ ΒΟΡΕΙΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ


ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΝ ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ 1830
 ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΣΥΡΟΥ
ΤΕΛΩΝΙΟΝ ΣΥΡΑΣ 1821
 ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΜΗΛΟΥ 1828
ΔΗΜΑΡΧΙΑ ΜΑΡΠΙΣΣΗΣ 1844
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΚΕΑΣ 1828
ΤΟ ΔΑΣΜΟΤΕΛΩΝΙΟΝ ΝΗΣΟΥ ΘΕΡΜΙΩΝ 1830
ΤΟ ΠΡΩΤΟΚΛHΤΟΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟN ΙΟΥ 1821










Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αλφαβητικός κατάλογος επιθέτων